Paddenstoelen zijn een geweldig boeiend onderwerp voor de natuurfotograaf in deze tijd van het jaar. Maar hoe doe je nou recht aan deze bijzonder gevormde schepseltjes? Voor mij verschilt dat per paddenstoel: een porseleinzwam vraagt om een hele andere aanpak dan een koraalzwammetje. En sowieso is iedere setting uniek en vraagt om elke keer een benadering met open ogen. Maar soms vraagt een setting en een moment gewoon om een bepaalde aanpak. Ik ervaar vooral vroeg in de herfst, als het blad nog aan de bomen zit en het tussen de bomen nog echt donker is dat de kleine wereld op de bosgrond een spannend en mysterieus biotoop is. En die wereld vraagt voor mij toch om een bepaalde aanpak.
Ik ervaar die sfeer vooral als ik eenmaal plat op mijn buik tussen de paddenstoeltjes lig. Pas als je de tijd neemt en je dicht bij de grond zit ontdek je wat een bijzonder biotoop een laag van rotte bladeren eigenlijk is. Je vindt niet alleen ongelofelijke aantallen paddenstoelen, er lopen ook continu spinnetjes, pissenbedjes en weet ik wat niet al voor beestjes rond in deze donkere miniatuurwereld. Niet per definitie prettig als je soms de teken over je hand ziet lopen, maar het bied wel mooie kansen voor mij als natuurfotograaf. Als je maar lang genoeg tussen de paddenstoelen ligt krijg je vanzelf kansen om dat vast te leggen als je in staat bent om snel te reageren op een langslopend beestje.
Ik wil proberen de komende weken een paar blogjes te schrijven met wat verschillende paddenstoelen beelden in verschillende sfeer en stijl. Te beginnen dus met een poging om het mysterie van een donkere miniatuurwereld vol beestjes en leven recht te doen. Een tool die je in handen hebt om de sfeer nog wat mysterieuzer te maken is werken met je belichting: je camera zal altijd naar een neutraal gemiddelde zoeken qua belichting. Dus is het donker, dan maakt je camera dit weer neutraal. Onderbelichten is voor mij de oplossing waarmee ik de sfeer terug krijg die er daadwerkelijk hangt. In de onderstaande gevallen zit ik dan ook meestal op een compensatie van ongeveer een stop in de min. Soms ook gewoon meer, een foto hoeft bij niet per definitie zo dicht mogelijk bij de waarheid te komen.
Een ander hulpmiddel wat mij helpt om deze sfeer vast te leggen is werken met structuren in de onscherpte, de welbekende bokeh. In dit geval (zeker als alles nog groen is) werk ik graag met mos: het is groen, de zachte 'palmboompjes' en herhaling van vorm geeft mooie patronen en zeker in tegenlicht geeft het structuurtjes die mysterieus aandoen. In het bos heb je wanneer de zon schijnt soms grote contrasten tussen oplichtende bladeren en donkere partijen. Deze lichtvlekken in het bos wisselen continu en vormen een mooie kans (en een enorme uitdaging, het licht veranderd razend snel!) om spannende beelden te maken en bijvoorbeeld ook eens te kiezen voor een silhouet.
Alle foto's uit dit artikel komen van ongeveer een vierkante meter bosgrond vandaan en zijn genomen in een tijdsbestek van ongeveer 3 uur. Dat geeft wel een mooie eenheid. Om nog even mooi af te sluiten nog twee beelden van dezelfde sessie. Het laatste paddenstoeltje kan zelfs bekend voorkomen, een goed voorbeeld van wat de veranderende lichtcondities voor impact kunnen hebben op de look van een paddenstoelenhoed.
